อีกวิถีชาวบ้านที่ผมและทีมงานพามาวันนี้ หลายคนน่าจะคุ้นเคยดี กับการเล่นชน แมงคาม หรือ ด้วงกว่าง สุดยอดกีฬาพื้นบ้านของเด็กชนบท หรือเด็กต่างจังหวัดหลายคน
แต่ที่บ้านคำเจริญ ตำบลคำพอุง อำเภอโพธิ์ชัย จังหวัดร้อยเอ็ด ผมไม่ได้มาท้าชนแมงคาม แต่ว่ามีเมนูเด็ดจากแมงคามมาให้ลอง ใครยังไม่เคย ห้ามพลาด เจษฎาโอ้โฮ วันนี้
ทีมงานมากับ ปู่เสงี่ยม และน้องแคน หลานชาย มือสอยแมงคามของหมู่บ้าน ช่วงนี้เป็นช่วงฤดูผสมพันธุ์ แมงคามออกมากันเยอะ สังเกตบนต้นไม้ท้ายหมู่บ้าน
ช่วงปลายฝนต้นหนาวนี่เป็นฤดูกาลหาแมงคามของเด็ก ๆ ก็ว่าได้ หลายคนเอาไปเล่น เอาไปชนกัน ถ้าหาได้เยอะหน่อย บางคนก็เอาไปขายได้ตัวละ 5-10 บาท
ปู่เสงี่ยม บอกว่า ที่พาหลานชายมาด้วย เพราะอยากให้เรียนรู้ วิถีหากินหาอยู่ของคนอีสาน รวมถึงความสำคัญของการดูแลผืนป่า ซึ่งเปรียบเหมือนซูเปอร์มาร์เก็ตมีชีวิต
ต้นนี้แมงคามเยอะมาก แต่เกาะอยู่สูงปีนไม่ไหว เลยช่วยกันตัดไม้ไผ่ทำไม้สอยดีกว่า
ได้ไม้ไผ่ลำยาวมาแล้ว ออกแรงช่วยกันมัดตะขอเกี่ยวด้วยเถาวัลย์ที่หาได้จากในป่า
เอ้า...ไม้สอยพร้อม เหลือแต่ออกแรงช่วยกันเขย่า ๆ ให้แมงคามตกลงมา
เป็นวิถีชาวบ้านที่นอกจากลูก ๆ หลาน ๆ จะได้ซึมซับวิถีภูมิปัญญา ไม่ไห้เลือนหายไปแล้ว ผมว่ามันสะท้อนความสัมพันธ์คนต่างวัยได้อย่างดีด้วย
สอยแมงคามหมดแรง ตอนนี้ท้องเริ่มร้องแล้ว
แมงคาม หรือ ด้วงกว่าง ต้องล้างให้สะอาด ก่อนนำไปคั่วกับน้ำจนแห้ง
เคล็ดลับอยู่ที่ใส่แมงดานา เพิ่มความหอมลงไปด้วย จากนั้นเด็ดปีกแข็งด้านนอกออก นำไปโขลกให้ละเอียด ห้ามลืมน้ำปลาร้าลงไปด้วยเพิ่มความนัว
ตักใส่ถ้วยพร้อมเสิร์ฟ เมนูบ้าน ๆ ป่นแมงคาม คุณผู้ชมเคยลองหรือยัง ผมเองยังไม่เคยลอง
ยังมีต้มปลา ปลาดุกย่าง ซุปหน่อไม้ ซุปบักมี่ ของกินแซบ ๆ ทั้งนั้น วิถีชาวบ้านหากินหาอยู่ ดูแล้วเรียบง่าย เห็นแล้วอิจฉาเลย
ขอบคุณ ปู่ย่า ฟาร์มสเตย์ อำเภอโพธิ์ชัย จังหวัดร้อยเอ็ด