ข่าวดีขุดค้นพบโกลนทับหลัง วันนี้ (26 พ.ค.66) เพจพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พิมาย เปิดเผยถึงความคืบหน้าโครงการขุดแต่งโบราณสถานปราสาทบ้านบุใหญ่ ตำบลสูงเนิน อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา หลังขุดพบหลักฐานทางโบราณคดีชิ้นสำคัญ “ศิวลึงค์” ที่มีสภาพสมบูณ์ สวยงามเป็นอย่างมาก เมื่อวันที่ 18 พ.ค. 66 ซึ่งเป็นจิ๊กซอว์สำคัญที่จะทำให้สามารถไขประตูแห่งกาลเวลาของปราสาทบ้านบุใหญ่นี้ได้
ล่าสุดวานนี้ (25 พ.ค.66) กลุ่มโบราณคดี สำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา ค้นพบโกลนทับหลัง โดยโกลนทับหลังชิ้นนี้ เป็นทับหลังที่อยู่ในขั้นตอนการสลักภาพร่างและผลิต ตรงกลางของทับหลังสลักเป็นภาพ “สิงห์ยืนคายท่อนพวงมาลัย” ด้านบนท่อนพวงมาลัยสลักเป็นลวดลายใบไม้ตั้งขึ้น ด้านล่างสลักเป็นลายใบไม้ม้วน จากรูปแบบศิลปะ สามารถกำหนดอายุได้ว่า “โกลนทับหลัง” ชิ้นนี้ มีอายุในราวช่วงครึ่งหลังพุทธศตวรรษที่ 16-17
การค้นพบ ”โกลนทับหลัง” เป็นข้อมูลสำคัญ ที่ทำให้สามารถกำหนดอายุของปราสาทได้ ร่วมกับบริบทของหลักฐานทางโบราณคดีที่พบ นอกจากนี้การพบ “โกลนทับหลัง” ยังแสดงให้เห็นว่าปราสาทหลังนี้ยังสร้างไม่เสร็จสมบูรณ์ โดยมีนักวิชาการได้สันนิษฐานถึงการสลักลวดลายที่ไม่เสร็จสมบูรณ์ของปราสาทในวัฒนธรรมเขมรโบราณนี้ว่า
"ลวดลายที่สลักไม่แล้วเสร็จเหล่านี้สะท้อนถึงปริมาณของช่างสลักและระบบการจัดการงานช่างได้เป็นอย่างดี กล่าวคือ จำนวนช่างสลักคงมีจำนวนไม่มากนัก ด้วยเหตุนี้จึงเกิดกระบวนการที่เรียกว่าเดินสายทำงาน เมื่อช่างจำเป็นต้องเริ่มงาน ณ ปราสาทหลังใหม่ งานของปราสาทหลังเก่าจึงยังคงค้างคาไม่แล้วเสร็จ"
สำหรับปราสาทบ้านบุใหญ่ สำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา กำลังดำเนินโครงการขุดแต่งโบราณสถาน เพื่อนำข้อมูลมาเป็นแนวทางในการบูรณะปราสาทบ้านบุใหญ่ให้สวยงามและเป็นมรดกศิลปวัฒนธรรมที่น่าภาคภูมิใจของคนสูงเนินและคนไทยสืบไป โดยปราสาทบ้านบุใหญ่ เป็นปราสาทสร้างจากหินทราย จากการขุดศึกษาในครั้งนี้นอกจากจะพบศิวลึงค์ ที่บ่งบอกว่าปราสาทบ้านบุใหญ่นั้น ครั้งหนึ่งเคยเป็นศาสนสถานในศาสนาพราหมณ์ การค้นพบโกลนทับหลัง หรือทับหลังที่ยังสลักไม่เสร็จ อยู่ในระหว่างการขึ้นรูป ชิ้นส่วนเสาประดับกรอบประตู และหลักฐานต่างๆ อีกมาก
