สนามข่าว 7 สี - คุณเจษฎา พาไปดูแหล่งผลิตครกหินขึ้นชื่อของจังหวัดตาก ที่มีรูปทรงเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว จนได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI ด้วย แต่กว่าจะได้ครกหินสักใบไม่ง่าย ติดตามพร้อมกัน เจษฎาโอ้โฮ
แต่กว่าจะได้ "ครกหินแกรนิต" รูปทรงสวยงาม มีเอกลักษณ์เฉพาะ จนได้ขึ้นทะเบียน สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI จังหวัดตาก ไม่ง่าย
ห้ามพลาด "เจษฎาโอ้โฮ" วันนี้
ผมอยู่ที่ "วิสาหกิจชุมชนประสิทธิ์ศิลา" หนึ่งในกลุ่มแปรรูปหินแกรนิต ที่มีประสบการณ์ทำครกหินมาหลายสิบปีแล้ว วันนี้ได้มาลุยเบื้องหลังขั้นตอนการทำต่าง ๆ กว่าจะได้หนึ่งชิ้นงาน งานหินสมชื่อ
เริ่มจากขั้นตอนการคัดขนาดหินทรงลูกบาศก์ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า หินหุ่น ตามไซซ์ที่ต้องการ ที่นิยมส่วนใหญ่คือหน้ากว้าง 6 นิ้ว
ยกใส่รถเข็น ไปขั้นตอนการเจาะ
"เจษฎาโอ้โฮ" มาแล้ว ขอลองทำครกหินฝีมือตัวเองสักหน่อย
ขั้นตอนแรก คือการเจาะหินหุ่น ขันน็อต ตอกลิ่มให้แน่น กันหินพลิก กระเด็นหลุด ได้รับบาดเจ็บ
ระหว่างเจาะต้องเปิดน้ำเลี้ยงไว้ตลอด ลดความร้อน ลดฝุ่นหิน
มือใหม่ลองได้ แต่ต้องให้มืออาชีพประกบด้วย กันพลาด สอนเทคนิคการเจาะด้วย
หินที่เหลือจากการเจาะ ไม่ทิ้ง นำไปทำของตกแต่งบ้าน หรือของใช้อื่น ๆได้
ส่วนหินหุ่นที่เจาะแล้ว นำไปตัดหัวตัดท้าย
ทำงานกับเครื่องจักรต้องระวัง ไม่ประมาท อาจเกิดอุบัติเหตุได้
ตัดหัวตัดท้าย ได้ทรงที่ต้องการ ไปต่อ
ขั้นตอนนี้ เรียกว่า การคว้าน ให้เป็นหลุม ใช้บล็อกขนาดต่าง ๆ เจาะให้เป็นหลุม
กระเทาะเนื้อหินด้านในออก ทีละชั้น ๆ
เริ่มจะเห็นเป็นรูปเป็นร่าง
เดิมแต่ละขั้นทำมือเองทั้งหมด
แม้ปัจจุบันจะมีเครื่องจักรช่วยทุ่นแรง แต่ยังเป็นงานที่ต้องอาศัยทักษะและความชำนาญไม่น้อย
บางขั้นตอนต้องใช้เวลาการฝึกฝน ไม่ใช่จะทำกันง่าย ๆ อย่างขั้นตอนนี้ คุณโอ ไม่อนุญาตให้ผมลอง เพราะเสี่ยงเกิดอุบัติเหตุ ไม่คุ้ม
ส่วนขั้นตอนสุดท้าย คือการตกแต่ง ลบคมลบเหลี่ยมผิวครกด้านในด้านนอก ที่พ่อประสิทธิ์ ทำให้ดูก่อนนี่
อนุญาตให้ผมลองทำดูได้ มือเกร็งไปหมด ไม่ง่ายเหมือนกัน
นี่แหละ เบื้องหลังอาชีพคนทำครกหินแกรนิตตาก ที่สร้างชื่อเสียงและรายได้ให้ชุมชนมาหลายสิบปี
นอกจากทำครกหิน GI ขาย "กลุ่มวิสาหกิจชุมชนประสิทธิ์ศิลา" ยังมีไอเดียทำเป็นของใช้อื่น ๆ ได้หลากหลาย อย่างอุปกรณ์ดริฟกาแฟเก๋ ๆ นี่ก็กำลังได้รับความนิยม แถมเพิ่มมูลค่าให้สินค้าเดิม ๆ ได้หลายเท่า สนใจอุดหนุนทางกลุ่มได้
