วันนี้ (24 พ.ย.66) นพ.ประชา กัญญาประสิทธิ์ หรือหมอผ่าประชาผ่าตัดสมอง แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านศัลยกรรมประสาท ซึ่งให้ความรู้ด้านสุขภาพถึงผู้ป่วยเส้นเลือดสมองตีบ แตก อย่างสม่ำเสมอ โดยวันนี้คุณหมอช่วยไขคำตอบว่า อัมพาตทำไมมักเกิดขึ้นในห้องน้ำ
ความดันโลหิตที่ขึ้นหรือลงอย่างรวดเร็ว จากการหดและขยายตัวอย่างรวดเร็วของเส้นเลือด ที่ตอบสนองต่ออุณหภูมิของน้ำ ซึ่งหมอประชาได้ทดสอบด้วยการวัดความดันโลหิตก่อนอาบน้ำ ความดันโลหิต 131/90 การเต้นของหัวใจ 84 ครั้ง/นาที หลังอาบน้ำเย็น เป็นน้ำประปาอุณหภูมิปกติ ความดันโลหิตวัดได้ 162/96 การเต้นของหัวใจ 83 ครั้ง/นาที เป็นคำตอบว่า น้ำเย็นทำให้เส้นเลือดหดตัวทั้งร่างกาย ความดันโลหิตจะชูตขึ้นไป เส้นเลือดสมองทนไม่ไหวก็แตก
จากนั้นหมอประชาได้ทดสอบด้วยการแช่ในน้ำอุ่น อุณหภูมิ 38 องศาเซลเซียส น้ำอุ่นทำให้กล้ามเนื้อคลายตัว หลังแช่น้ำอุ่นเป็นเวลา 20 นาที วัดความดันโลหิตได้ 120/73 การเต้นของหัวใจ 99 ครั้ง/นาที เป็นคำตอบว่า น้ำอุ่นทำให้เส้นเลือดขยายตัว ความดันโลหิตจะตกลง เป็นเหตุผลทำไมแช่น้ำอุ่นนานๆ ลุกขึ้นแล้วหน้ามืด ล้มหัวฟาดพื้นในห้องน้ำ หากแช่น้ำอุ่นอย่าลุกเร็ว หรืออาบน้ำเย็นต่อ จึงจะลุกขึ้นได้
หมอประชา แยกแยะสาเหตุที่อัมพาตมักเกิดขึ้นในห้องน้ำไว้ 5 ข้อ ดังนี้
1.ขณะอาบน้ำทำให้ความดันโลหิตพุ่งสูงขึ้น จนเส้นเลือดในสมองแตก หรือเมื่อความดันโลหิตเพิ่มสูงขึ้น เส้นเลือดตอบสนองด้วยการหดตัว เส้นเลือดที่ตีบอยู่ก็กลายเป็นตัน สมองขาดเลือดตั้งคู่ ทำให้ล้มในห้องน้ำ กลายเป็นอัมพาต หน้าหนาวนี้ ใครคุมความดันโลหิตได้ไม่ดี ไม่ควรอาบน้ำเย็น
2 อากาศหนาว นอนห่มผ้าอุ่นๆ แล้วลุกขึ้นมาเข้าห้องน้ำตอนกลางคืน ด้วยอากาศหนาวเย็นอุณหภูมิต่ำ ทำให้เส้นเลือดหดตัว ความดันโลหิตเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว
3 ปวดเข้าห้องน้ำ ลุกพรวดจากที่นอนอย่างรวดเร็ว เปลี่ยนท่าเร็วเกินไป
4 เบ่งถ่ายในห้องน้ำ การเบ่ง การไอ การจาม จะทำให้แรงดันในสมองสูงขึ้นไปถึง 10 เท่า
5 คนที่เป็นความดันโลหิต กินยารักษาโรคความดันแต่ยาออกฤทธิ์สั้น กินยาตอนเช้าวันละครั้ง ยังไม่ทันได้กินยาครั้งต่อไป ยาหมดฤทธิ์ก่อน จึงเป็นจุดอ่อนให้ความดันโลหิตสูงขึ้น
หมอประชา สรุปทิ้งท้ายว่า การอาบน้ำอุ่นช่วยลดความดันโลหิต แต่หากแช่น้ำอุ่นนานเกินไป จะทำให้ความดันต่ำลุกขึ้นแล้วหน้ามืด วิธีแก้คือหากแช่น้ำอุ่นนานๆ ให้เปลี่ยนน้ำอุ่นเป็นน้ำอุณหภูมิปกติก่อนขึ้นจากน้ำ และค่อยๆ ลุก
“คนเป็นความดันโลหิตสูงไม่ควรอาบน้ำเย็น โดยเฉพาะช่วงหน้าหนาว คนเป็นความดันต่ำไม่ควรแช่น้ำอุ่นเป็นเวลานาน”
