สถานการณ์ “ปะการังฟอกขาว” ของไทยในปีนี้ ค่อนข้างรุนแรง มีอัตราการฟอกขาวประมาณ 60-80 เปอร์เซ็นต์ และตายไป 40 เปอร์เซ็นต์ โดยสาเหตุหลักคือ ภาวะโลกร้อน และสภาพอากาศแปรปรวน
วันนี้ (22 ส.ค. 67) นายปิ่นสักก์ สุรัสวดี อธิบดีกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง เปิดเผยถึงปรากฏการณ์ “ปะการังฟอกขาว” ในปี พ.ศ.2567 ว่า ปะการังฟอกขาวเป็นสภาวะที่ปะการังสูญเสียสาหร่ายเซลล์เดียว (Zooxanthellae) ที่อาศัยอยู่ในเนื้อเยื่อของปะการังแบบพึ่งพากัน (Symbiosis) และเป็นแหล่งพลังงานหลักของปะการัง ทำให้ปะการังอ่อนแอเพราะไม่ได้รับสารอาหารที่เพียงพอ และอาจตายได้ในที่สุดหากอยู่ในสภาวะเครียดเป็นเวลานาน
โดยสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดการฟอกขาวเป็นวงกว้างคือ ภาวะโลกร้อน และสภาพอากาศแปรปรวน ส่งผลให้อุณหภูมิของน้ำทะเลสูงขึ้น จนปะการังเครียดและสูญเสียสาหร่ายซูแซนเทลลีในเนื้อเยื่อให้ปะการังจนเห็นโครงสร้างหินปูนสีขาว นอกจากอุณหภูมิน้ำที่ร้อนขึ้นแล้ว น้ำจืด รวมทั้งสารเคมี และมลพิษที่ไหลลงสู่ทะเล ล้วนส่งผลต่อการดำรงชีวิตและการฟอกขาวของปะการัง
ขณะที่สถานการณ์ปะการังฟอกขาวของประเทศไทยในปีนี้ ค่อนข้างรุนแรง โดยฝั่งอ่าวไทยเริ่มมีรายงานพบปะการังฟอกขาวในช่วงกลางเดือนเมษายนและสูงสุดในเดือนพฤษภาคม ในขณะที่ฝั่งทะเลอันดามันเริ่มเริ่มมีรายงานพบปะการังฟอกขาวในช่วงกลางเดือนเมษายนและสูงสุดในเดือนพฤษภาคม ในขณะที่ฝั่งทะเลอันดามันเริ่มมีรายงานปะการังฟอกขาวในช่วงต้นเดือนพฤษภาคมและสูงสุดในเดือนมิถุนายน สำหรับสถานการณ์ปะการังฟอกขาวโดยภาพรวมของประเทศไทย มีอัตราการฟอกขาวประมาณ 60-80 เปอร์เซ็นต์ หลังจากนั้นปะการังที่ฟอกขาวค่อยๆ ฟื้นตัวขึ้น 60 เปอร์เซ็นต์ และมีบางส่วนตายไป 40 เปอร์เซ็นต์
จากการสำรวจพบปะการังน้ำตื้นโซนแนวราบคือบริเวณโผล่พ้นน้ำหรือปริ่มน้ำในช่วงเวลาน้ำลงสุดฟอกขาวเฉลี่ยมากกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ แบ่งเป็นฝั่งอ่าวไทยมากกว่ากว่า 90 เปอร์เซ็นต์ ฝั่งอันดามันอยู่ระหว่าง 60-70 เปอร์เซ็นต์ ปะการังที่ตายจากการฟอกขาวเฉลี่ย 50 เปอร์เซ็นต์ แบ่งเป็นฝั่งอ่าวไทยมากกว่า 90 เปอร์เซ็นต์ ฝั่งอันดามันอยู่ระหว่าง 20-30 เปอร์เซ็นต์ ในพื้นที่น้ำลึกบริเวณปะการังแนวลาดชันที่มีระดับความลึกมากกว่า 3 เมตร พบการฟอกขาวเฉลี่ย 60 เปอร์เซ็นต์ แบ่งเป็นฝั่งอ่าวไทยอยู่ระหว่าง 80-90 เปอร์เซ็นต์ ฝั่งอันดามันอยู่ระหว่าง 40-50 เปอร์เซ็นต์ ปะการังที่ตายจากการฟอกขาวเฉลี่ย 30 เปอร์เซ็นต์ แบ่งเป็นฝั่งอ่าวไทยอยู่ระหว่าง 30-40 เปอร์เซ็นต์ ฝั่งอันดามันอยู่ระหว่าง 15-25 เปอร์เซ็นต์
อย่างไรก็ตามพบแนวปะการังในบางพื้นที่ที่ไม่พบปะการังฟอกขาว ประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ โดยมีรายละเอียดแตกต่างกันระหว่างพื้นที่ จากการสำรวจเบื้องต้นพบชนิดปะการังที่เสียหายและตายลงเป็นจำนวนมาก ได้แก่ ปะการังเขากวาง (Acropora spp.) ปะการังดอกกะหล่ำ (Pocillopora spp.) และปะการังผิวยู่ยี่ (Porites rus)
ทั้งนี้ สำหรับสถานภาพปะการังมีแนวโน้มเสื่อมโทรมลง เนื่องจากมีปะการังตายเพิ่มขึ้น การฟื้นฟูแนวปะการังจึงอาจมีความจำเป็นและต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ เพื่อหาวิธีการที่เหมาะสมในแต่ละพื้นที่
