วันนี้ (11 ก.พ. 68) นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราช นครราชสีมา ให้ความรู้ด้านสุขภาพผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว โดยระบุถึง ไข่ผำ ซูเปอร์ฟูดของไทย ดีจริงไหม ซึ่งเชื่อว่านาทีนี้ไม่มีใครไม่รู้จัก “ไข่ผำ” เพราะมันกลายเป็นหนึ่งในซูเปอร์ฟูดของไทยที่ได้คนสนใจมากขึ้นเรื่อย ๆ ยิ่งในสายคนรักรักสุขภาพยิ่งฮิต
แต่หลายคนอาจจะยังสงสัยว่าไข่ผำดีจริงไหม? กินแล้วมีประโยชน์อะไร? และมีข้อควรระวังอะไรหรือไม่?
1.ไข่ผำคืออะไร?
ไข่ผำ หรือ ไข่น้ำ (Wolffia spp.) เป็นพืชน้ำขนาดเล็กที่อยู่ในวงศ์เดียวกับแหน (Lemnaceae) ซึ่งเป็นพืชที่มีดอกเล็กที่สุดในโลก มีลักษณะเป็นเม็ดเขียว ๆ เล็ก ๆ
ซึ่งจะโตได้ดีในแหล่งน้ำที่นิ่งและสะอาด เช่น บึง หนอง และคลองน้ำในประเทศไทย สิ่งที่ทำให้ไข่ผำโดดเด่นคือ โปรตีนที่สูงมาก โดยมีสัดส่วนโปรตีนอยู่ที่ 40-45% ของน้ำหนักแห้ง ซึ่งสูงกว่าถั่วเหลืองและพืชหลายชนิด นอกจากนี้ ไข่ผำยังเป็นโปรตีนที่มีคุณภาพ เพราะมีกรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วน เลยถูกยกให้เป็น "ซูเปอร์ฟูด"
2.ประโยชน์ของไข่ผำและสารอาหารที่มีอยู่
✅ โปรตีนแน่น ๆ ไข่ผำให้โปรตีนสูงกว่าถั่วเหลืองเมื่อเทียบในพื้นที่เพาะปลูกเท่ากัน แถมมีกรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วนอีกด้วย
✅ มีแร่ธาตุหลายชนิด ทั้งเหล็ก แคลเซียม และสังกะสี ช่วยบำรุงกระดูก เลือดไหลเวียนดี และเสริมภูมิคุ้มกัน
✅ วิตามินจัดเต็ม
• วิตามินบี12 ที่ดีต่อระบบประสาท ซึ่งปกติจะพบในเนื้อสัตว์เท่านั้น
• วิตามินเอ, ลูทีน, ซีแซนทีน ซึ่งช่วยบำรุงสายตา
• วิตามินบีรวม, วิตามินซี, วิตามินอี, วิตามินเค และสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยชะลอวัยและลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง
• ดีต่อระบบย่อยอาหาร: ย่อยง่าย ไฟเบอร์สูง แคลอรี่ต่ำ ไขมันต่ำ น้ำตาลต่ำ เหมาะกับคนที่กำลังลดน้ำหนัก หรือเบาหวานนะครับ
3.แล้วไข่ผำเหมาะกับใคร และไม่เหมาะกับใคร?
เหมาะกับ
• คนที่อยากเพิ่มโปรตีนจากพืช
• สายมังสวิรัติหรือวีแกน เพราะมีวิตามินบี12 ที่หายากในพืชทั่วไป
• คนที่ต้องการเสริมแคลเซียม ธาตุเหล็ก และบำรุงสายตา
• คนที่อยากดูแลสุขภาพและควบคุมน้ำหนัก
ไม่เหมาะกับ
• คนที่มีปัญหาไต เพราะไข่ผำมีสารพิวรีนสูง อาจกระตุ้นโรคเกาต์หรือไตเสื่อมได้
• คนที่แพ้พืชน้ำหรือสาหร่าย ควรลองกินทีละน้อยก่อน
4.โปรตีนจากไข่ผำ VS โปรตีนพืช
โปรตีนจากไข่ผำมีกรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วน ทำให้เป็นตัวเลือกสำหรับคนที่ต้องการโปรตีนจากพืชนะ แต่ก็ต้องบอกตรง ๆ ว่า ถ้าเทียบปริมาณโปรตีนต่อกรัม เนื้อสัตว์ยังให้โปรตีนมากกว่าไข่ผำ เพราะฉะนั้นถ้าต้องการใช้ไข่ผำเป็นแหล่งโปรตีนหลัก อาจต้องรับประทานในปริมาณที่มากขึ้น
ข้อดีของโปรตีนจากไข่ผำเมื่อเทียบกับเนื้อสัตว์
✅ ไม่มีคอเลสเตอรอล
✅ ย่อยง่ายกว่า
✅ มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง
ข้อเสียเมื่อเทียบกับเนื้อสัตว์
❌ ปริมาณโปรตีนต่อหน่วยต่ำกว่า
❌ ต้องรับประทานในปริมาณมากเพื่อให้ได้โปรตีนเพียงพอ
5. ข้อควรระวังในการบริโภคไข่ผำ
ถึงเราจะบอกว่าไข่ผำจะเป็นซุปเปอร์ฟู้ดที่มีประโยชน์มากมาย แต่ก็มีข้อควรระวังที่ต้องใส่ใจ และต้องรู้ก่อนกินนะ
• ล้างมือให้สะอาดก่อนและหลังสัมผัสไข่ผำ เพื่อป้องกันการปนเปื้อนของเชื้อโรคที่อาจติดมากับพืชน้ำ
• ต้องล้างให้สะอาดทุกครั้งก่อนนำมาปรุงอาหาร ไข่ผำอาจปนเปื้อนแบคทีเรียหรือโลหะหนักจากแหล่งน้ำ จึงควรล้างน้ำหลายๆ ครั้งก่อนนำมารับประทาน
• ต้องปรุงสุกก่อนรับประทาน ถึงไข่ผำจะกินสดได้ แต่เพื่อความปลอดภัย แนะนำให้ปรุงให้สุกก่อนเสมอ เพื่อลดความเสี่ยงจากสารพิษและการปนเปื้อน
• ควรเลือกซื้อจากแหล่งที่เชื่อถือได้ เพื่อให้มั่นใจว่าปราศจากสารเคมี ยาฆ่าแมลง หรือโลหะหนัก
• ทานในปริมาณที่เหมาะสม ถึงแม้ไข่ผำจะมีโปรตีนสูง แต่ก็มี สารพิวรีนสูง ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อผู้ป่วยโรคไตหากรับประทานในปริมาณมากเกินไป
• หากเกิดอาการผิดปกติ เช่น คลื่นไส้ ท้องเสีย หรือผื่นขึ้น ควรหยุดรับประทานและปรึกษาแพทย์
หมอเจดฝากเป็นข้อคิดทิ้งท้ายด้วยว่า ไข่ผำถือว่าเป็นซูเปอร์ฟูดที่มีประโยชน์เพียบ ทั้งโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุ แถมยังเป็นทางเลือกดี ๆ สำหรับคนที่อยากสุขภาพดี แต่ก็มีข้อที่ต้องรู้และระวังนะ คือต้องกินอย่างมีสติ ล้างให้สะอาด ปรุงให้สุก และไม่กินเยอะเกินไป โดยเฉพาะคนที่มีปัญหาเรื่องไต ถ้าเลือกกินถูกวิธี ไข่ผำก็จะดีต่อสุขภาพนะ