ข่าวดี เทคโนโลยี AI ช่วยถอดข้อความจากม้วนหนังสือเก่าอายุกว่า 2,000 ปีที่ถูกลาวาจากภุเขาไฟวิสุเวียสเผาจนไหม้เกรียม ไม่สามารถเปิดอ่านได้
ที่เมืองปอมเปอี ของอิตาลี ยังมีซากร่างกายของมนุษย์และสิ่งของเครื่องใช้ที่ถูกลาวาแผดเผา เมื่อครั้งที่ภูเขาไฟเวสุเวียสระเบิด เมื่อปี ค.ศ. 79 หรือ พ.ศ. 612 ให้นักท่องเที่ยวผู้สนใจเข้าเยี่ยมชม หนึ่งในสิ่งที่ยังหลงเหลืออยู่จากเหตุการณ์ครั้งนั้น คือม้วนหนังสือโบราณ 3 เล่มที่มีอายุเก่าแก่เกือบ 2000 ปี ที่พบในเมืองฮอร์คิวเลเนียม ใกล้ปอมเปอี ซึ่งมีสภาพไหม้เกรียม ไม่สามารถเปิดอ่านได้ เพราะจะยุ่ยติดมือ ที่ผ่านมาจึงไม่มีใครเคยเห็นข้อความในม้วนหนังสือดังกล่าว แต่ข่าวดีคือภายในปีนี้อาจสามารถถอดข้อความในหนังสือเล่มหนึ่งใน 3 เล่ม ชื่อ "PHerc. 172" ได้ จากความช่วยเหลือของเทคโนโลยี AI ซึ่งคาดว่าเนื้อหาในหนังสือดังกล่าวคือปรัชญาโบราณ "เอพิคิวเลียน" ของฟิโลเดมัส
เทคนิคที่ใช้ถอดข้อความคือการใช้เครื่องซินโครตรอน เพื่อสร้างลำแสงเอกซ์เรย์ที่มีพลังสูง ซึ่งสามารถส่องเข้าไปในโบราณวัตถุที่เปราะบางได้โดยไม่ทำให้เสียหาย และยังสามารถถ่ายภาพข้อความด้านได้ด้วย โดยใช้ AI ระบุตำแหน่งหมึกในม้วนกระดาษที่ถูกเผาไหม้ ขณะนี้กำลังพัฒนาซอฟต์แวร์เพื่อถอดข้อความภายในม้วนหนังสือ คาดว่าอาจถอดข้อความหนังสือทั้งเล่มได้ภายในปีนี้ ทั้งนี้ม้วนหนังสือโบราณทั้ง 3 เล่ม ปัจจุบันถูกเก็บรักษาไว้ที่ห้องสมุดบอดเลียนในอ็อกซ์ฟอร์ด ประเทศอังกฤษ