ห้องข่าวภาคเที่ยง - ส่องความเคลื่อนไหว "กองทัพกัมพูชา" ปากบอกไม่ปะทะ แต่การกระทำช่างสวนทาง ตั้งแต่ประกาศหยุดยิง ทหารกัมพูชายังคงเคลื่อนไหวเรื่อย ๆ รวมถึงศิลปวัฒนธรรมไทย ก็กำลังจะถูกเคลมอีกแล้ว
เรื่องกองทัพกัมพูชา เรียกได้ว่าเป็นภาพที่มีให้เห็นตลอด คือ การเร่งสร้างบังเกอร์ สร้างคูเลต ของทหารกัมพูชา ขุดดินเป็นหลุมลึก บรรจุดินลงกระสอบ เตรียมสร้างฐานที่ตั้งเพิ่มเติม
ส่วนคนที่เหลืออยู่ก็ช่วยกันตัดต้นไม้ ถางหญ้า หาสร้างฐานที่ตั้งเพิ่ม นับ ๆ ดู น่าจะเป็นร้อยแห่งแล้ว
ส่วนไม้ที่ได้มา ทหารกัมพูชาก็ไม่ทิ้งให้เสียประโยชน์ นำมาใช้กลิ้งเพื่อปรับระดับหน้าดิน แต่บางคนนำไปต่อยอดเป็นเงิน ขนไปขาย เอาเงินมาซื้อสุราดื่มสังสรรค์
ส่วนกับแกล้มก็ไม่ใช่เรื่องยาก ตกดึกพากันใช้ไฟฉายส่องหาจิ้งหรีดที่ร้องกันระงม นำมาทอดกิน ชีวิตดี ๆ ที่ลงตัว อยู่แนวหน้า
และล่าสุด ทหารกัมพูชาทยอยขนแผงโซล่าเซลล์ ขึ้นเนิน 350 ไปยังฐานที่ปราสาทตาควาย หลายคนตั้งข้องสงสัย อาจใช้พื้นที่ดังกล่าว เป็นฐานทัพของกองกำลัง ทั้ง ๆ ที่โบราณสถานแห่งนี้ ควรค่าแก่การอนุรักษ์
คลิปนี้ ทหารกัมพูชาหอบเอาลูกและภรรยามาอยู่ด้วยที่แนวหน้า พร้อมลงแคปชันหวาน ๆ "รักโสภา และลูก ๆ หลาน ๆ ทุกคน ไม่ว่าจะอยู่ที่บ้าน หรืออยู่ที่ฐานในสนามรบ ยังไงเราก็คือครอบครัว ขอบคุณที่ยังรักกัน อยู่ใกล้ ๆ กันจะได้ช่วยกันดูแล กลางป่าอาจจะไม่ดีเท่าที่บ้าน แต่ยังดีที่อยู่กันพร้อมหน้า" ซึ่งจริง ๆ แล้ว เด็กและผู้หญิงไม่ควรมาอยู่ตรงนี้
ต่อกันที่การฝึกซ้อมของทหารกัมพูชา ฝึกยุทธวิธี "ซ้อมนอน" แล้วครูฝึกจะแอบย่องไปฉกปืนคู่กาย
ว่ากันว่าหลักสูตรนี้ ต้องมีการฝึกอย่างน้อย 1 ชั่วโมง ในช่วงบ่ายของทุกวัน เพื่อทดสอบความตื่นตัว และความรับผิดชอบในการรักษาอาวุธประจำกายของทหาร
หรือหลักสูตรโจมตีสะเทินนํ้าสะเทินบก ของหน่วยสงครามพิเศษทางเรือ หรือ ซีลกัมพูชา ที่หาดตาแก้ว เป็นวิธีการฝึกฝนที่ชวนอึ้ง ท่าทางแบบนี้จะได้ใช้ตอนไหน
ส่วนการลงโทษระหว่างฝึกก็ไม่ธรรมดา ทหารกัมพูชาคนนี้ แอบกินขนมระหว่างการฝึก จัดไป ปั่นจิ้งหรีด เงยหน้าขึ้นมาทีมีเดินเซ
อีกเรื่องที่เป็นประเด็นคือ กัมพูชาเตรียมอ้างสิทธิทางวัฒนธรรม "หนังตะลุงประตก" ว่าเป็นมรดกของกัมพูชา ส่งผลให้เกิดกระแสความไม่พอใจโดยเฉพาะกลุ่มศิลปินพื้นบ้าน ซึ่งปัจจุบันเหลือเพียง นายลือศักดิ์ นายหนังรุ่นที่ 4 เป็นเพียงคณะสุดท้าย ที่ยังคงดำเนินการแสดงหนังตะลุงสายนี้อยู่
เมื่อได้ยินกระแสข่าวนี้ ตนยอมรับว่า ไม่สบายใจเพราะหนังตะลุงประตก ซึ่งเป็นมรดกภูมิปัญญาอันดามันไม่อยากให้กัมพูชามาเคลมง่าย ๆ
"หมอลำ" ก็ไม่เว้น ชาวกัมพูชาอ้างว่าคณะตลกหมอลำของกัมพูชาเป็นศิลปะการละเล่นพื้นบ้านมาอย่างยาวนาน คณะนี้ มีชื่อว่า "คณะประโคนเนียง" แสดงที่จังหวัดพระตะบอง ซึ่งดูแล้ว คนไทยงง เพราะจะลิเกก็ไม่ใช่ หมอลำก็ไม่เชิง เห็นทีคนไทยอาจจะต้องจดลิขสิทธิ์ทุกอย่าง