น้ำตาชาวบ้าน หนึ่งในผู้บุกเบิกทำทางขึ้น “ปราสาทตาควาย” ตั้งแต่ยังไม่มีเขมรขึ้นมาสักคน ตอนนี้ปราสาทถูกควบคุมโดยทหารกัมพูชา
นางสมเพียร ดัชถุยาวัตร สมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบลบใด เขต 27 บ้านไทยนิยม หนึ่งในกลุ่มคนที่เข้าไปช่วยปรับภูมิทัศน์ ทำทางขึ้นปราสาทตาควาย จากทางเดินป่าจนเป็นถนนคอนกรีต ในอดีตประมาณ 30 ปีก่อน มีผู้นำชุมชนพากลุ่มนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ ขึ้นไปสำรวจปราสาท เพราะต้องการให้ปราสาทตาควายเป็นแหล่งท่องเที่ยวของไทย ซึ่งตนก็ถือโอกาสนั้นขึ้นไปบนปราสาทด้วย
นางสมเพียร หลั่งน้ำตาขณะบอกเล่าเรื่องราวจากความทรงจำ ว่า ครั้งแรกที่ไปเห็นยังคงมีต้นไม้ปกคลุมตัวปราสาทอยู่มาก ทางขึ้นก็ลำบาก และขณะนั้นไม่พบทหารกัมพูชามาประจำการ ชาวบ้านจึงบูรณะทำเป็นแหล่งท่องเที่ยว จนกระทั่งมีเหตุปะทะเมื่อปี 2554 ทำให้ทหารกัมพูชาขึ้นมาบนประสาทตาควาย คู่กับทหารพรานของไทย แต่ชาวบ้านก็ยังคง ทำเส้นทางขึ้นตัวปราสาทอย่างต่อเนื่อง จนเป็นถนนคอนกรีตในทุกวันนี้
นางสมเพียร บอกด้วยว่า เมื่อมีทหารกัมพูชาเข้ามา ชาวบ้านก็เริ่มมีความกังวลว่าตัวประสาทนี้กัมพูชาจะมายึดไปหรือไม่ ซึ่งมีสัญญาณชัดเจนที่สุด คือ เมื่อวันที่ 22 ก.ค.68 ทราบข่าวว่ามีนักท่องเที่ยวชายชาวกัมพูชาขึ้นมาท่องเที่ยวปราสาทในช่วงกลางคืน ทำให้ชาวบ้านไม่สบายใจหวั่นว่าทหารกัมพูชาจะปลอมตัวเข้ามาเพื่อเตรียมการยึดตัวปราสาท
จนกระทั่งมีการประทะกันในวันที่ 24 ก.ค.68 และมีคำสั่งหยุดยิงในวันที่ 28 ก.ค.68 ทำให้ปราสาทตากควายตกอยู่ในการควบคุมของทหารกัมพูชา อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ทหารแนวหน้าของไทยยังคงเฝ้าสังเกตการณ์อยู่บริเวณโดยรอบปราสาทระยะ 20 เมตร
