อุทาหรณ์กินดิบ เพจ Tensia ให้ข้อมูลด้านสุขภาพโดยยกเคสผู้ป่วยหญิง อายุ 34 ปี มีอาการไอเรื้อรังมาเป็นปี ต่อมาเริ่มไอเป็นเลือด ใคร ๆ ต่างก็คิดว่าวัณโรคไม่ก็มะเร็งปอด แต่สุดท้ายคือพยาธิใบไม้ปอด ที่ฝากมากับปูดิบ ในยุคนี้คนทีี่มีอาการไอเรื้อรัง ไอเป็นเลือด อาจคิดถึงมะเร็งปอดกันก่อนเลย เพราะสภาพ PM2.5 คือสูงมาก ยังไม่นับเรื่องการสูบบุหรี่ ไม่ก็วัณโรคที่ยังพบได้เรื่อย ๆ ในไทย แต่ใครจะรู้ว่าจริง ๆ มันมีสาเหตุอื่น สาเหตุที่ไม่ค่อยมีใครคิดถึงกัน
เคสนี้ ผู้ป่วยหญิงไทยอายุ 34 ปี ไม่มีโรคประจำตัวใด ๆ ไอเรื้อรังมานานเกือบ 1 ปี มักไอมีเสมหะทุกเช้า บางวันมีเสมหะสีคล้ำ แต่ไม่มีไข้ ไม่เจ็บหน้าอก ไม่ผอม ไม่เบื่ออาหาร ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิต ได้ตามปกติ ซึ่งตัวเองก็คิดว่าน่าจะเป็นแพ้อากาศ ไม่ก็ไอจากควัน หรือไอจาก PM 2.5
ต่อมา เริ่มมีไอเป็นเลือดคล้ำๆ เหมือนเลือดเก่า ๆ ปนออกมาเป็นเส้น ๆ อันนี้แหละทำให้เริ่มเครียด กลัวว่าตัวเองจะเป็นมะเร็งปอดแบบในข่าว หรือไม่ก็วัณโรคแบบที่คนรู้จักเคยเป็น แต่บางครั้งก็หยุดไอ ทำให้คิดว่าคิดไปเอง แต่แล้วเสมหะมีเลือดปนก็โผล่มาอีก สุดท้ายจึงตัดสินใจไปโรงพยาบาล
แพทย์ตรวจไม่พบไข้ ไม่มีต่อมน้ำเหลืองโต แต่ฟังเสียงปอดเหมือนได้ยินเสียงตีบ ๆ ตรวจเลือดพบว่ามีเม็ดเลือดขาวอีโอซิโนฟิลสูง ซึ่งเป็นเม็ดเลือดขาวที่มีหน้าที่สู้กับหนอนพยาธิ ผลตรวจเสมหะหาวัณโรค (AFB) ผลเป็นลบ ผลเอ็กซเรย์ คือ ปอดเหมือนมีโพรง (Cavitation) ที่เกิดจากการติดเชื้อบางอย่าง ซึ่งยืนยันโดยภาพ CT scan ว่ามีสีขาวมากขึ้น และมีโพรงจริง
ลักษณะและตำแหน่งไม่เหมือนวัณโรคเลย ในที่สุดก็จับคนร้ายได้จากผลตรวจอุจจาระ พบไข่พยาธิใบไม้ปอด ซึ่งจริง ๆ ระหว่างที่ตรวจแต่ละขั้น ก็มีการซักประวัติเพิ่มแล้ว จนทราบว่า มีการกินปูน้ำจืดดิบเป็นประจำ ซึ่งเป็นพาหะของพยาธิใบไม้ปอดชัดเจน
สรุปเคสนี้วินิจฉัยเป็นภาวะพยาธิใบไม้ปอดลุกลามปอด (Pulmonary paragonimiasis) แพทย์ให้การรักษาโดยยาต้านพยาธิ praziquantel อาการไอค่อย ๆ ดีขึ้น เสมหะเลือดหายไป และเอกซเรย์ภาพปอดค่อย ๆ จางลง
ไอเรื้อรัง และมีเสมหะปนเลือด ไม่ใช่แค่วัณโรค โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ยังมีการกินปูน้ำจืดดิบ พยาธิใบไม้ปอด อาจอยู่ในร่างกายได้นานหลายปี โดยไม่ทำให้ป่วยหนัก แต่สร้างความเสียหายเรื้อรังแบบเงียบ ๆ เมื่อเผลอกินไข่พยาธิเข้ามา มันจะฟักที่ลำไส้ แล้วไชออกไปอยู่ในปอด เพราะมีออกซิเจนดี จึงขอให้หลีกเลี่ยงการกินสัตว์น้ำจืดดิบ ๆ
