อย่ากินยาโดยไม่จำเป็น เพจเรื่องเล่าจากโรงพยาบาล ยกเคสผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ ไอเจ็บคอ ได้รับยาปฏิชีวนะ กินไป 1 สัปดาห์ ต่อมามีอาการท้องเสียปวดท้อง เอกซเรย์เห็นลม แก๊ส ขยายเต็มท้อง ลักษณะนี้เกิดจากการกินยาปฏิชีวนะ
เรื่องเล่าจากโรงพยาบาล เปิดเผยเรื่องราวเพื่อเป็นวิทยาทานแก่คนไข้และหมอ พร้อมกำชับไปถึงคนไข้ว่าอย่ากินยาโดยไม่จำเป็น และฝากไปยังคุฯหมอว่าอย่าสั่งโดยไม่จำเป็น โดยเพจเรื่องเล่าจากโรงพยาบาลได้หยิบยกภาพเอกซเรย์มาใช้ประกอบคำอธิบายว่า ภาพขวามือ เป็นภาพเอกซเรย์ปกติ ของบริเวณท้อง ส่วนภาพซ้ายเป็นภาพของผู้ป่วยรายหนึ่งที่มีอาการปวดท้อง ท้องเสีย
สำหรับผู้ป่วยคนนี้ มีประวัติเมื่อ 1 สัปดาห์ก่อน มีอาการไข้ ไอ เจ็บคอ ได้รับการตรวจวินิจฉัยว่าเป็นไข้หวัดใหญ่ แต่ได้รับยาปฏิชีวนะเป็น augmentin เมื่อกินยาผ่านไป 1 สัปดาห์ ก็มีอาการท้องเสีย ปวดท้อง เอกซเรย์มาก็เห็น ลม แก๊ส เต็มท้องไปหมด (ในภาพเอกซเรย์ ลมจะเห็นเป็นสีดำ) เยอะมากจนลำไส้ใหญ่ ขยายเต็มท้อง ลักษณะนี้เกิดจากการกินยาปฏิชีวนะ
ปกติในลำไส้คนเราจะมีเชื้อแบคทีเรีย ที่เราเรียกเชื้อประจำถิ่นอยู่ ช่วยรักษาสมดุลในร่างกาย พอเรากินยาปฏิชีวนะ โดยเฉพาะยาที่มีฤทธิ์ต่อเชื้อหลายชนิด ทำให้เชื้อประจำถิ่นส่วนหนึ่งตายไป เชื้อที่ก่อโรคได้เติบโตขึ้นแทนจนทำให้เกิดพยาธิสภาพขึ้น เกิดโรค จนกระทั่งเกิดอาการผิดปกติขึ้น ในเคสนี้ แปลก ทั้งที่ตรวจยืนยันว่าเป็นไข้หวัดใหญ่ แต่ยังกินยาปฏิชีวนะ ที่เจอประจำ คือ อาการ และ ตรวจร่างกาย ไอ เจ็บคอ มั่นใจว่าเป็นแค่หวัด แต่คนไข้อยากได้ยาฆ่าเชื้อ ยาแก้อักเสบ ซึ่งทั้งหมดนั้น หมายถึง ยาปฏิชีวนะต้องอธิบายกันอยู่นาน กว่าจะยอมเข้าใจว่ามันไม่จำเป็นต้องกิน กินแล้วเกิดผลเสียได้
บอกกันตรงนี้เลยว่าหลายครั้งก็พูดจนเหนื่อยหรือบางครั้งก็เหนื่อยที่จะพูด แต่ในอีกมุม ก็ต้องยอมรับว่าหมอๆ เราเอง หลายท่านก็ไม่มั่นใจ ที่จะไม่สั่งยา ตอนผมจบใหม่ๆ ก็เป็นเหมือนกัน เจ็บคอแบบไหน ต้องให้ยาปฏิชีวนะ แบบไหนไม่ต้อง ทอนซิลที่ว่าติดเชื้อแบคทีเรียหน้าตาเป็นไง และจะมีอีกบางท่าน ที่สั่งๆ ไป ด้วยความเคยชิน หรือด้วยความไม่รู้จริงๆ หรือตัดรำคาญ อธิบายแล้วคนไข้ไม่ยอม
ดังนั้นนอกจากจะบอกคนทั่วไปตรงนี้ว่า อย่ากิน ยาปฏิชีวนะ ก็ต้องบอกหมอๆ ด้วยว่า อย่าสั่งยาปฏิชีวนะโดยไม่จำเป็น