พลเอก กัมปนาท รุดดิษฐ์ องคมนตรี เลขาธิการและประธานกรรมการบริหารมูลนิธิโครงการหลวง เป็นประธานการประชุมมูลนิธิโครงการหลวง ประจำเดือนพฤศจิกายน 2567 ณ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรโครงการหลวงชนกาธิเบศรดำริ จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อขับเคลื่อนให้การปฏิบัติงานบรรลุเป้าหมายตามพระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ปีที่ผ่านมา สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง องค์การมหาชน สนับสนุนงานวิจัยเพื่อหาพันธุ์พืชที่เหมาะสมต่อการส่งเสริมเกษตรกรบนพื้นที่สูง เกิดผลงานวิจัยพันธุ์พืช 10 สายพันธุ์ เกิดองค์ความรู้และนวัตกรรมเพื่อเพิ่มผลผลิตและชีวภัณฑ์เกษตร 17 เรื่อง ได้ข้อมูลการกักเก็บคาร์บอนในระบบการปลูกกาแฟรูปแบบต่าง ๆ และข้อมูลผลตอบแทนทางสังคมในการส่งเสริมเกษตรกรใช้ชีวภัณฑ์และฟีโรโมน จากผลงานวิจัยเพื่อลดการใช้สารเคมี ซึ่งศูนย์ปฏิบัติการพัฒนาที่ดินโครงการหลวง ได้นำร่องที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน พื้นที่ 150 ไร่ กำหนดผลระยะยาว 5 ปี ผลการวิเคราะห์ พบว่าเงินลงทุนทุก 1 บาท สร้างประโยชน์ทางสังคมคิดเป็นมูลค่า 8.55 บาท โดยจะดำเนินการต่อที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงผาตั้ง จังหวัดเชียงราย และศูนย์พัฒนาโครงการหลวงเลอตอ จังหวัดตาก
จากนั้น ไปตรวจเยี่ยมศูนย์พัฒนาโครงการหลวงม่อนเงาะ อำเภอแม่แตง เดิมราษฎรประกอบอาชีพทำไร่เลื่อนลอยและปลูกฝิ่น ในปี 2527 ชาวบ้านได้ขอความช่วยเหลือไปยังหน่วยราชการ ต่อมาปี 2528 โครงการหลวงเข้าไปสำรวจพื้นที่และจัดตั้งเป็นศูนย์พัฒนาโครงการหลวงม่อนเงาะ ปัจจุบัน มีประชากร 570 ครัวเรือน พืชหลักที่ส่งเสริม อาทิ ฟักทองญี่ปุ่น แวนด้า รองเท้านารี ทั้งยังต่อยอดงานวิจัยและพัฒนาพืช "วานิลลา" สายพันธุ์ Planifolia แก่เกษตรกร 3 คน ปี 2556 นำต้นพันธุ์ของเกษตรกรมาปลูกทดสอบและขยายพันธุ์ปลูกขึ้นค้าง ณ หน่วยย่อยบ้านกิ่วป่าหอบ และหน่วยย่อยบ้านม่อนเงาะ โดยปี 2566 ได้รับต้นพันธุ์วานิลลา 1,000 ต้น ไปส่งเสริมแก่เกษตรกร
โดยวันนี้ ได้เยี่ยมชมแปลงปลูกวานิลลาของนายเกรียงศักดิ์ นามวงค์พรหม เกษตรกรบ้านเหล่า เริ่มปลูกตั้งแต่ปี 2564 คาดว่าจะส่งผลผลิตจำหน่ายได้ในปี 2568 ปัจจุบัน โครงการหลวงมีผลิตภัณฑ์ฝักวานิลลาอบแห้ง ฝักวานิลลาบ่ม จำหน่ายที่ร้านโครงการหลวงสาขาต่าง ๆ
