วันนี้ (18 ก.พ. 68) นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราช นครราชสีมา ให้ความรู้ด้านสุขภาพผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว โดยระบุว่า ท้องเสียบ่อย ระวังมะเร็งลำไส้ เพราะเชื่อว่า “ท้องเสีย” เป็นปัญหาที่หลาย ๆ คนเจอ แต่ก็มีหลายคนที่ท้องเสียบ่อย ๆ จนเริ่มรู้สึกว่ามันไม่ใช่เรื่องปกติ แค่กินอะไรนิดหน่อย ๆ ก็เป็น
จริง ๆ แล้วมันอาจเป็นสัญญาณของลำไส้อักเสบ ปล่อยไว้ไว้เป็นมะเร็งลำไส้ได้ วันนี้เรามาทำความรู้จักกับภาวะนี้กันดีกว่า เผื่อใครกำลังมีอาการจะได้ระวังตัวทัน
1. ลำไส้อักเสบเรื้อรัง (IBD) คืออะไร
โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง (Inflammatory Bowel Disease: IBD) มันก็คืออาการอักเสบของลำไส้ที่เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของเราทำงานผิดปกติ แบ่งออกเป็น 2 แบบหลัก ๆ คือ
• Ulcerative Colitis (UC)อักเสบเฉพาะในลำไส้ใหญ่และไส้ตรง ทำให้เยื่อบุลำไส้เป็นแผลและมีเลือดออก
• Crohn’s Disease (CD) อักเสบได้ทุกที่ในทางเดินอาหาร ตั้งแต่ปากไปจนถึงทวารหนัก เป็น ๆ หาย ๆ และอาจมีแผลเป็นเป็นจุด ๆ ในลำไส้
สองโรคนี้อาการคล้ายกันมาก ถ้าปล่อยไว้นาน ๆ อาจเพิ่มความเสี่ยงเป็นมะเร็งลำไส้ได้
2. อาการของลำไส้อักเสบเรื้อรังอาการหลัก ๆ ของ IBD ที่ต้องสังเกตคือ
✅ ท้องเสียเรื้อรัง บางครั้งมีมูกเลือดปนด้วย
✅ ปวดท้องเป็นพัก ๆ โดยเฉพาะแถว ๆ ท้องน้อย
✅ น้ำหนักลดโดยไม่รู้สาเหตุ
✅ เบื่ออาหาร เหนื่อยง่าย
✅ บางคนอาจมีปวดข้อ หรือมีแผลในปากร่วมด้วย
ถ้ามีอาการพวกนี้เกิน 4 สัปดาห์ หรือรุนแรงมาก ควรรีบไปหาหมอเลยนะ
3. วิธีป้องกันลำไส้อักเสบและมะเร็งลำไส้
ถึงแม้ว่า IBD กับมะเร็งลำไส้จะมีบางปัจจัยที่เราคุมไม่ได้ เช่น กรรมพันธุ์ แต่เราสามารถลดความเสี่ยงได้ด้วยการดูแลตัวเองแบบนี้
✅ กินผักผลไม้เยอะ ๆ พวกอาหารที่มีเส้นใยช่วยให้ขับถ่ายดีขึ้น
✅ เลี่ยงอาหารแปรรูปและไขมันสูง ฟาสต์ฟู้ด ไส้กรอก เบคอน อะไรพวกนี้ กินบ่อย ๆ อาจกระตุ้นให้ลำไส้อักเสบได้
✅ ดื่มน้ำเยอะ ๆ อย่างน้อยวันละ 8 แก้ว ช่วยให้ลำไส้ทำงานดีขึ้น
✅ ออกกำลังกายเป็นประจำ ลดการอักเสบของร่างกาย แถมเสริมภูมิคุ้มกันอีกด้วย
✅ ตรวจสุขภาพลำไส้เป็นประจำ หรือตรวจ FIT TEST เพราะในบางที ถ้าเลือดปนออกมากับอุจจาระ เราอาจจะ
มองไม่เห็นได้ ซึ่งการที่เลือดปน ก็หมายถึงเรามีความเสี่ยงทั้ฃลำไส้อักเสบ และมะเร็งลำไส้ได้เช่นกัน
4. ถ้าปล่อยไว้ อาจนำไปสู่มะเร็งลำไส้ ถ้าเราเป็นแล้วทิ้งไว้ ไม่ดูแลตัวเอง IBD อาจพัฒนาไปเป็นมะเร็งลำไส้ได้ โดยเฉพาะถ้ามีปัจจัยเสี่ยงพวกนี้
🚨 เป็น IBD มานานๆ
🚨 มีแผลในลำไส้และเนื้อเยื่อผิดปกติ (Dysplasia)
🚨 มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้
🚨 อาการอักเสบรุนแรงและเป็นบ่อย
ถ้ามีความเสี่ยงแบบนี้ ควรตรวจคัดกรอง เพื่อหาความผิดปกติแต่เนิ่น ๆ
หมอเจดฝากเป็นข้อคิดทิ้งท้ายด้วยว่า ท้องเสียบ่อยไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ ถ้ามันเป็นเรื้อรัง หรือมีอาการร่วมอื่น ๆ อย่างปวดท้อง น้ำหนักลด หรือถ่ายเป็นมูกเลือด ต้องระวังไว้ก่อนเลย อาจเป็นสัญญาณของลำไส้อักเสบเรื้อรัง หรือแย่สุด ๆ คือมะเร็งลำไส้ อย่าลืมดูแลสุขภาพลำไส้ให้แข็งแรงด้วยการกินอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกาย และตรวจสุขภาพเป็นประจำ ถ้ารู้สึกว่าร่างกายมีอะไรผิดปกติ อย่าปล่อยผ่าน รีบไปหาหมอ เช็กให้แน่ใจไว้ก่อน