สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 เชียงใหม่ เผยผลสุ่มตรวจตัวอย่างแม่น้ำกก ไหลจากเมียนมาเข้า อ.แม่อาย เชียงใหม่ พบสารหนูเกินค่ามาตรฐานเท่าตัว เตือนประชาชนห้ามบริโภค-เล่นน้ำ เก็บตัวอย่างอีก 3 จุดในเชียงรายไปตรวจ รู้ผลอีก 2 สัปดาห์
จากกรณีน้ำในแม่น้ำกก ซึ่งไหลมาจากต้นน้ำในฝั่งประเทศเมียนมาเข้าสู่พื้นที่อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ พบว่ามีสีขุ่นคล้ายกับมีตะกอนดินปนเปื้อนอยู่เป็นจำนวนมาก ทั้งที่ทุกปีที่ผ่านมาในช่วงฤดูแล้งน้ำจะมีสีใสไม่มีตะกอนดิน โดยประชาชนที่ลงไปเล่นน้ำเกิดผื่นแดง ซึ่งสำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 เชียงใหม่ ได้เก็บตัวอย่างน้ำตามจุดต่าง ๆ มาตรวจสอบแล้วนั้น
ล่าสุด วันนี้ (4 เม.ย.68) นายอาวีระ ภัคมาตร์ ผู้อำนวยการสำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 เชียงใหม่ เปิดเผยผลการสุ่มตรวจแม่น้ำกกว่า ผลตรวจพบว่าน้ำมีสีขุ่นเกินค่าปกติเกือบ 10 เท่า ที่สำคัญผลการตรวจวิเคราะห์พบสารหนู หรือ Arsenic ซึ่งเป็นสารพิษอันตรายเกินค่ามาตรฐานในแม่น้ำกกกว่าเท่าตัว โดยปกติค่ามาตรฐานจะอยู่ที่ 0.01 มิลลิกรัมต่อลิตร แต่ตัวอย่างน้ำในแม่น้ำกก บริเวณบ้านแก่งตุ้ม อำเภอแม่อาย ซึ่งจุดแรกที่แม่น้ำกกไหลเข้าเขตประเทศไทย พบค่าสารหนูสูงถึง 0.026 มิลลิกรัมต่อลิตร ทำให้ประชาชนที่ลงไปเล่นน้ำเกิดอาการแพ้ ระคายเคือง มีผื่นคัน ในระยะยาวหากได้รับต่อเนื่องอาจเป็นมะเร็งได้ และหากดื่มน้ำที่มีสารหนูเข้าไปก็จะส่งผลโดยตรงต่อกระบวนการทางเคมีในร่างกายผิดเพี้ยน ถ้ารับไปนิดหน่อยอาจทำให้ท้องร่วง ท้องเสียได้ เมื่อสะสมระยะยาวอาจเป็นมะเร็งเช่นกัน
ส่วนผลตรวจตัวอย่างน้ำในแม่น้ำกกจุดอื่น ๆ อาทิ ที่บริเวณบ้านท่าตอน พบสารหนูปนเปื้อน 0.012 มิลลิกรัมต่อลิตร และบริเวณบ้านผาใต้ อยู่ในระดับ 0.013 มิลลิกรัมต่อลิตร ซึ่งสูงเกินค่ามาตรฐานทั้งหมด ขณะนี้ยังรอผลตรวจตะกอนดินใต้น้ำ เพราะเชื่อว่าโลหะหนักจะจมอยู่ด้านล่าง นอกจากนี้ ยังได้เก็บตัวอย่างน้ำในลำน้ำกกในเขตตัวเมืองเชียงรายอีก 3 จุด ไปตรวจสารปนเปื้อน ซึ่งจะทราบผลใน 2 สัปดาห์ข้างหน้า ดังนั้น จึงขอเตือนประชาชนให้ระมัดระวัง ถ้าไม่จำเป็นอย่าลงเล่นในแม่น้ำ อย่าเผลอรับประทานน้ำจากแม่น้ำโดยตรง รวมถึงเป็นห่วงระบบการผลิตน้ำประปาหมู่บ้านที่ใช้น้ำในแม่น้ำกกเป็นแหล่งน้ำดิบ อาจจะไม่ปลอดภัย เพราะระบบกรองมีมาตรฐานต่ำ
อย่างไรก็ตาม มีการคาดการณ์ว่า สารหนูปนเปื้อนในแม่น้ำกก มีความเป็นไปได้สูงที่อาจเชื่อมโยงกับการทำเหมืองแร่ทองคำต้นแม่น้ำกก ในเขตประเทศเมียนมา เพราะเเร่ทองคำจะมีสารหนูปะปนอยู่ เมื่อขุดแร่ขึ้นมาก็จะจัดการแร่พวกนี้ออก ในทางเคมีเรียกว่า “เพื่อนแร่” ตามหลักวิทยาศาสตร์สารแร่ทองคำมีองค์ประกอบสารหนูให้เเร่ทองคำเสถียร