ข่าวเย็นประเด็นร้อน - มาทำความเข้าใจมากขึ้นเกี่ยวกับ "อนุสัญญาออตตาวา" ที่ถูกพูดถึงในข่าวบ่อยครั้งในช่วงนี้ จากกรณีกัมพูชาละเมิดด้วยการลักลอบวางทุ่นระเบิดในพื้นที่ชายแดน
จากการที่ทหารไทยเดินเท้าลาดตระเวนในเส้นทางเดิม และอยู่ในอธิปไตยไทย แต่กลับไปเหยียบทุ่นระเบิดที่กัมพูชาลักลอบเข้ามาฝังไว้ จนทหารไทยต้องสูญเสียขาไปถึง 5 นาย และมีทหารบาดเจ็บอีกจำนวนมาก
ทำให้ กระทรวงการต่างประเทศ ต้องออกแถลงการณ์ประณามอย่างรุนแรงที่สุดต่อการที่กัมพูชาละเมิดอธิปไตยของไทย และขัดต่อหลักกฎหมายระหว่างประเทศ ที่ประเทศไทยให้สัตยาบันยึดมั่นมาโดยตลอด
"อนุสัญญาออตตาวา" คือ สนธิสัญญาระหว่างประเทศที่มีเป้าหมายเพื่อยุติการใช้ทุ่นระเบิดสังหารบุคคลทั่วโลก ห้ามใช้ สะสม ผลิต โอน ทั้งในยามสงครามและไม่อยู่ในภาวะสงคราม สะท้อนความตั้งใจของมนุษยชาติ ที่ต้องการเห็นอาวุธสังหารเงียบหมดสิ้นไป
อนุสัญญานี้ เปิดให้ลงนามเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2540 ที่กรุงออตตาวา ประเทศแคนาดา และมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 1 มีนาคม 2542 ปัจจุบันมี 166 ประเทศที่เข้าร่วมเป็นภาคีของอนุสัญญาออตตาวา รวมถึงประเทศไทย
สำหรับประเทศไทยและกัมพูชา ได้ลงนามในอนุสัญญาออตตาวาพร้อมกันเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2540 ประเทศไทยเป็นสมาชิกเต็มรูปแบบในวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2542 และกัมพูชาเป็นสมาชิกเต็มรูปแบบในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2543
ในขณะที่ กัมพูชา ได้รับเงินสนับสนุนราว 31.4 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 1,000 ล้านบาท) ในปี 2566 เพื่อใช้ในการปลดอาวุธทุ่นระเบิดภายในประเทศ โดยนับตั้งแต่เข้าร่วมเป็นภาคีอนุสัญญาออตตาวาเมื่อ พ.ศ. 2543 จนถึงปัจจุบัน กัมพูชาได้รับความช่วยเหลือรวมแล้วราว 500 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (ราว 16,500 ล้านบาท)
ดังนั้น เราควรใช้ช่องทางการทูตกดดันไปยังประเทศผู้สนับสนุนเงินให้กัมพูชาระงับการช่วยเหลือ โดยเฉพาะประเทศญี่ปุ่น ในฐานะประธานอนุสัญญาออตตาวา เนื่องจากที่ผ่านมา อนุสัญญาออตตาวาไม่มีบทลงโทษทางกฎหมายต่อประเทศที่ละเมิด
