คนไทยป่วยเบาหวาน 2.8 ล้านคน ไม่รู้ตัวว่าป่วย-ไม่ได้รักษากว่า 1 ล้านคน ดีเดย์ ส.ค. นี้ ลุยปูพรมสำรวจสุขภาพคนไทย พร้อมตรวจภาวะเมทาบอลิกซินโดรม ระบบการเผาผลาญของร่างกายทำงานผิดปกติ ทำให้เกิดภาวะอ้วนลงพุง
โครงการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย นพ.สุรโชค ต่างวิวัฒน์ รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข บอกว่า การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย ดำเนินการอย่างต่อเนื่องทุก ๆ 5 ปี เริ่มตั้งแต่ 2534 ในการสำรวจครั้งที่ 7 นี้ มีประชากรกลุ่มตัวอย่าง 32,400 คน จาก 21 จังหวัดทั่วประเทศ มีลักษณะพิเศษกว่าการสำรวจอื่น ๆ เพราะนอกจากการเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ ยังมีการตรวจร่างกายพื้นฐาน รวมถึงตรวจเลือด และตรวจปัสสาวะ ทำให้พบข้อมูลความชุกของโรคที่สำคัญ เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง พฤติกรรมเสี่ยงด้านสุขภาพ เช่น การสูบบุหรี่ บุหรี่ไฟฟ้า ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การบริโภคอาหาร กิจกรรมทางกาย ปัญหาสุขภาพจิต ซึ่งเป็นข้อมูลที่มีประโยชน์ต่อการพัฒนาและวางแผนสาธารณสุขของไทย
นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ ผู้อำนวยการ สวรส. กล่าวว่า ช่วงเริ่มต้นกำหนดแผนยุทธศาสตร์โรคไม่ติดต่อ (NCDs) ข้อมูลที่มีอยู่ใน สธ. พบคนไทยเป็นโรคเบาหวานเพียง 8 แสนคน แต่ในรายงานการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 4 พ.ศ. 2552 พบว่าความชุกโรคเบาหวานในประชากรไทยอายุ 15 ปีขึ้นไป มีถึง 2.8 ล้านคน ที่สำคัญ ในจำนวนนี้ไม่รู้ว่าตนเองเป็นเบาหวานและไม่ได้รับการรักษากว่า 1 ล้านคน จึงทำให้เกิดโครงการรณรงค์การคัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงในประชากรไทย
นพ.พงศ์เทพ วงศ์วัชรไพบูลย์ ผู้จัดการกองทุน สสส. กล่าวว่า การสำรวจครั้งที่ 7 สสส. เตรียมนำข้อมูลการสำรวจใหม่ ๆ เช่น ศึกษาการทำงานของตับ อาการผิดปกติที่อาจเป็นสัญญาณของโรคทางตับ ที่อาจสัมพันธ์กับการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ รวมถึงศึกษาแนวโน้มภาวะเมทาบอลิกซินโดรม (Metabolic Syndrome) ที่เกิดจากระบบการเผาผลาญของร่างกายทำงานผิดปกติ ทำให้เกิดภาวะอ้วนลงพุง โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูงในกลุ่มคนอายุน้อย นำไปสู่การขับเคลื่อนนโยบาย การส่งเสริมรณรงค์ลด ละ เลิกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การบริโภคอาหารตามหลักโภชนาการ ลดหวาน มัน เค็ม และเพิ่มการมีกิจกรรมทางกายที่เพียงพอ ลดเสี่ยงโรค NCDs ที่กำลังรุกคืบให้เกิดความเจ็บป่วยในกลุ่มวัยหนุ่มสาวมากขึ้น ส่งผลเสียรุนแรงกับประเทศในภาวะที่เด็กเกิดน้อยและเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์
รศ.พญ.เริงฤดี ปธานวนิช อาจารย์ภาควิชาเวชศาสตร์ชุมชน คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี และหัวหน้าโครงการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 7 กล่าวว่า การสำรวจครั้งนี้ ได้เพิ่มคำถามด้านสุขภาพที่สอดคล้องกับสถานการณ์และปัญหาสังคมมากขึ้น ทั้งการสูบบุหรี่ไฟฟ้า กัญชา กระท่อม มลพิษทางอากาศ PM2.5 และผลกระทบจากโควิด-19 นอกจากนี้ยังมีการเก็บปัสสาวะ 24 ชม. เพื่อตรวจระดับโซเดียม เนื่องจากพบว่าการบริโภคโซเดียมของคนไทยอยู่ในระดับสูงกว่าค่ามาตรฐานที่องค์การอนามัยโลก (WHO) กำหนดถึง 2 เท่า
โครงการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย เป็นความร่วมมือระหว่างคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ร่วมกับ กระทรวงสาธารณสุข สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และมหาวิทยาลัย 4 แห่งทั่วภูมิภาค ได้แก่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยขอนแก่น และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
