สำนักงาน ป.ป.ช. ชี้แจงกรณีผลการประเมิน ITA ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 ของสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.)
จากกรณีกระแสวิจารณ์อย่างหนัก ในการจัดอับดับผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงาน ของหน่วยงานภาครัฐ (ITA) ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 ของสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ให้สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) เป็นองค์กรอิสระ ที่มีคะแนนประเมินเป็นอันดับ 1 ทั้งที่เพิ่งจะมีกรณีอาคาร สตง. แห่งใหม่ ถล่มหลังเกิดแผ่นดินไหวเมื่อช่วงต้นปีนั้น
ล่าสุด (21 ส.คง68) สำนักงาน ป.ป.ช. ได้ออกเอกสารชี้แจง ใจความสำคัญตอนหนึ่งระบุว่า เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน จำนวน 3 เครื่องมือ เป็นตามหลักวิชาการ ดังนี้
1) แบบวัดการรับรู้ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายใน หรือแบบวัด IIT เป็นการสะท้อนมุมมองและประสบการณ์ของเจ้าหน้าที่รัฐภายในองค์กรนั้น ๆ คิดเป็นสัดส่วนคะแนน 30 คะแนน มีผู้ที่เข้ามามีส่วนร่วม จำนวน 445,136 คน
(2) แบบวัดการรับรู้ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายนอก หรือแบบวัด EIT เป็นการสะท้อนมุมมอง
และประสบการณ์ของประชาชนผู้มาติดต่อหรือรับบริการ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในกลุ่มอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
กับการดำเนินงานของหน่วยงาน คิดเป็นสัดส่วนคะแนน 30 คะแนน มีผู้ที่เข้ามามีส่วนร่วม จำนวน 906,974 คน
(3) แบบวัดการเปิดเผยข้อมูลสาธารณะ หรือแบบวัด OIT เป็นการประเมินจากการเปิดเผยเอกสารหลักฐานและข้อมูลสาธารณะบนหน้าเว็บไซต์ของหน่วยงาน คิดเป็นสัดส่วนคะแนน 40 คะแนน
และ ผลคะแนนการประเมิน ITA ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2568 ของสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.)
ในภาพรวม มีคะแนนสูงขึ้นจากเดิมในปี 2567 จากเดิม 92.43 คะแนน เป็น 94.64 คะแนน เนื่องจากมีการดำเนินการเปิดเผยข้อมูลสาธารณะตามแบบวัด OIT ตามหลักเกณฑ์ในระดับที่ดีขึ้นกว่าปีที่ผ่านมา
แต่อย่างไรก็ตาม ระดับผลการประเมินในเชิงคุณภาพ (Rating Score) ได้ถูกปรับลดลง 1 ระดับ
จากระดับผ่านดี ลดลงเหลือ ระดับผ่าน เท่านั้น เนื่องจากมีระดับผลการประเมินในส่วนของประชาชน
และผู้ที่มาติดต่อหรือรับบริการ ซึ่งสำนักงาน ป.ป.ช. เป็นผู้สำรวจข้อมูล (แบบวัด EIT ส่วนที่ 2) ที่ต่ำกว่าเกณฑ์ 85 คะแนนตามหลักเกณฑ์ที่สำนักงาน ป.ป.ช. กำหนด ทั้งนี้ สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดินยังคงต้องพัฒนา และปรับปรุงในส่วนนี้ให้ดียิ่งขึ้นต่อไป
อีกทั้ง แบบวัดการเปิดเผยข้อมูลสาธารณะ (แบบวัด OIT) ตามตัวชี้วัดที่ 9 การเปิดเผยข้อมูล และตัวชี้วัดที่ 10 การป้องกันการทุจริต เป็นส่วนที่สามารถดำเนินการได้ตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดมากขึ้นจากปีที่ผ่านมา จึงทำให้คะแนนสูงขึ้นจากเดิม
ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า สตง. ได้มีการปรับปรุงข้อมูลบนหน้าเว็บไซต์ให้เป็นปัจจุบัน และการเปิดเผยข้อมูลเอกสารหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลสาธารณะที่มีความสอดคล้องกับหลักเกณฑ์การประเมินที่กำหนดมากยิ่งขึ้น แต่ยังไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ เนื่องจากช่องทางแจ้งเรื่องร้องเรียนการทุจริตและประพฤติมิชอบ ยังไม่สามารถดำเนินการได้สอดคล้องกับหลักเกณฑ์การประเมิน โดยได้ 50 คะแนนจาก 100 คะแนน
ทั้งนี้ ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 จากการประกาศผลคะแนนการประเมิน ITA ทางสำนักงาน ป.ป.ช.
ไม่ได้มีการมอบรางวัล ITA Awards ให้กับสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) แต่อย่างใด เนื่องจาก
การมอบรางวัลของหน่วยงานประเภทองค์กรอิสระ จะเป็นการพิจารณาคะแนนร่วมกับกลุ่มขององค์กรอัยการ สำนักงานศาล และหน่วยงานสังกัดรัฐสภา ซึ่งหน่วยงานที่ได้รับรางวัล ITA Awards ประเภทผลการประเมิน สูงที่สุด ได้แก่ สถาบันพระปกเกล้า และหน่วยงานที่ได้รางวัลพัฒนาการสูงที่สุด ได้แก่ สำนักงานศาลยุติธรรม
สำนักงาน ป.ป.ช. มุ่งหวังให้การประเมิน ITA เป็นเครื่องมือที่จะช่วยส่งเสริมให้หน่วยงานภาครัฐ มีกระบวนการและกลไกภายในหน่วยงานที่จะสร้างความโปร่งใส เพื่อสร้างวัฒนธรรมต่อต้านการทุจริตทุกรูปแบบ และลดโอกาสที่จะเกิดการทุจริตให้น้อยลงไปได้
